اصول اخلاقی انتشار مقاله

اصول اخلاقی نشر و حقوق مادی و معنوی کلیه افراد مرتبط با نشریه اعم از ارکان نشریه (ممدیر مسئول، سردبیر، مدیر داخلی، اعضای هیأت تحریریه و ...)، داوران و نویسندگان در فهرست زیر آمده است. انتظار می‌رود با مطالعه آن، افراد به حقوق خویش آگاه شوند و به اصول اخلاقی اشاره شده پایبند باشند.


رعایت اخلاق از سوی نشریه

  • رعایت حق نشر و چاپ مقالات و منافع اشخاص:

 قوانین حق تکثیر و اقتباس از آثار علمی می بایست توسط نشریه رعایت شده و حق افراد در هنگام انتشار محفوظ باشد. بهره گیری از ایده های مقالات ارسالی  و یا آن بخش از اطلاعاتی که منتشر نشده اند برای ارکان نشریه اعم از سردبیر، هیأت تحریریه، مدیر داخلی  و ...  بدون ارجاع دهی و اجازه کتبی و صریح نویسنده مسئول مجاز نیست و این اطلاعات باید به صورت محرمانه از سوی نشریه حفظ شود.

 

  • تصمیم‌گیری منصفانه درباره رد یا پذیرش مقالات:

ارکان نشریه وظیفه دارند  درباره مقالات در هر مرحله ای بدون توجه به نژاد، جنسیت، ملیت، باورهای مذهبی، قومی، شهروندی و یا سیاسی نویسندگان تصمیم گیری کنند. سردبیر نشریه مسئول اتخاذ تصمیم در خصوص رد یا پذیرش مقالات ارسالی می‌باشد. سردبیر با کمک هیأت تحریریه و با در نظر گرفتن مسائل مربوط به حق کپی‌برداری، سرقت علمی وغیره همچنین صلاحدید داوران و ویراستاران اقدام به پذیرش مقاله می‌نماید.

 

  • محرمانه بودن اطلاعات شخصی نویسندگان:

اطلاعات شخصی نویسندگان مقالات برای تمامی ارکان نشریه  مانند سردبیر، اعضای هیات تحریریه و مدیر داخلی و اجرایی نشریه و سایر عوامل فعال (غیر از نویسنده مربوطه) مانند داوران، دبیران، ویراستاران ادبی و علمی، صفحه آرا و ناشر کاملاً محرمانه بوده و تمامی کسانی که به این اطلاعات دسترسی دارند امانت­دار این اطلاعات هستند.

 

رعایت اخلاق از سوی داوران

  • کمک به تصمیم گیری سردبیر و هیأت تحریریه:

داوران در بررسی کیفی، محتوایی و علمی مقالات، به سردبیر و یا هیأت تحریریه نشریه یاری می رسانند و با ارسال اصلاحیه و بعضاً بازنگری مجدد،  به بهبود و ارتقای کیفی و محتوایی مقالات کمک می کنند

 

  • حق عدم پذیرش داوری مقاله:

عدم پذیرش داوری یک مقاله بر حسب زمان و یا موقعیت ضروری و لازم است. داوری که احساس عدم صلاحیت کافی برای قضاوت در مورد مقاله پژوهشی می‌کند، باید از ارزیابی مقاله امتناع کند.

​​​​​​​

  • رعایت بازه زمانی انجام داوری:

 داوران انتخاب شده می بایست بعد از بررسی اولیه، بلافاصله سردبیر نشریه را در جریان عدم داوری مقاله به دلیل نبودن موضوع مقاله در حوزه کار داور، کمبود وقت و  ... یا داوری مقاله همراه با تاخیر به دلیل شلوغ بودن وقت، عدم دسترسی به امکانات کافی و... قرار دهند. 

 

  • محرمانه بودن اطلاعات:

 کلیه اطلاعات موجود در مقالات باید برای داور محرمانه تلقی شود و در حفظ آن بکوشد.

 

  • داوری شفاف و بی غرض با ارائه مستندات و استدلال‌های علمی:

   داوری مقالات باید بر اساس مستندات علمی و استدلال کافی باشد، با وضوح و به روشنی بیان شود و این مستندات با واسطه سردبیر به نویسندگان ارائه شود. داور باید از اعلام نظر سلیقه ای، شخصی ، نژادی و مذهبی و غیره در داوری مقالات خودداری کند.

 

  • توجه به منابع استفاده شده در مقاله:

  توجه به منابع استفاده شده در مقاله از دیگر وظایف داوران است. کلیه تحقیقات، موضوعات و نقل قول هایی که در مقاله استفاده شده است باید با ارجاع دهی کامل در متن همراه باشد. داوران موظفند در صورت مشاهده هر گونه شباهت یا هم پوشانی بین اثر ارسالی و مقاله‌ای دیگر مراتب را به سردبیر اطلاع دهند.

 

  • نبود منافع شخصی در داوری مقاله:

 داوران باید از پذیرش مقالاتی که روابط شخصی در آن مشاهده می شود   و یا منافع اشخاص، موسسات و شرکت های خاصی به وسیله آن حاصل می شود، پرهیز کند.

 

رعایت اخلاق از سوی نویسندگان

  • ارائه مقالات علمی و استاندارد:

 نویسندگان مقالات به صورت علمی و منسجم، مطابق استاندارد نشریه آماده کنند. روش به کار رفته در مقاله با دقت انجام گرفته و داده ها به صورت صحیح گزارش شود. از طریق ارجاع دهی کامل درون متنی، حقوق سایر اشخاص در مقاله رعایت شود. از اارائه نظرات غیراخلاقی، سلیقه ای و نیز اطلاعات جعلی و نادرست و ترجمه از آثار دیگران بدون ذکر منبع در مقاله خودداری شود.

 

  • ارائه داده های خام در صورت نیاز:

درصورتی که  از نویسنده مسئول خواسته شود در صورت نیاز داده های خام، مصاحبه‌ها و یا پرسشنامه ها و سایر ابزار به کار رفته در تحقیق را ارائه  و معرفی نماید، ایشان ملزم به همکاری می باشند.

 

  •  اصالت مقاله ارائه شده:

 مقاله ارائه شده توسط نویسندگان می بایست کار خود نویسنده ارائه کننده مقاله بوده و هر گونه استفاده از تحقیقات سایر افراد با ذکر منبع در مقاله آورده شود. 

 

  • عدم انتشار همزمان یک مقاله و یا مقاله پذیرش و چاپ شده:

   ارائه همزمان یک مقاله به چند نشریه و یا مقالات منتشر شده و یا پذیرش شده به سایر نشریات خلاف قوانین است.

 

  • ذکر ارجاع‌دهی مناسب:

 ارجاع دهی شامل ذکر کلیه کتاب ها، نشریات و پایگاه های اینترنتی و سایر تحقیقات اشخاص در کتابنامه است.

 

  • ذکر فرد مسئول و همکاران در مقاله و دقت در عدم وجود اسامی غیرمرتبط:

 فرد مسئول مقاله کسی است که در تهیه، آماده سازی، طراحی و اجرای مقاله سهم عمده را به عهده داشته است و سایر نویسندگان نیز به عنوان همکار در مقاله ذکر می شوند و نویسنده اصلی مقاله می بایست نسبت به وجود نام و اطلاعات تمامی نویسندگان و عدم وجود نامی غیر از نویسندگان مقاله اطمینان حاصل کند همچنین کلیه نویسندگان مقاله را مطالعه و نسبت به ارائه آن به توافق رسیده باشند.

 

  • اطلاع‌رسانی در خصوص وجود خطرات احتمالی برای انسان ها یا سایر موجودات زنده:

 هر گونه خطراتی که به واسطه تحقیق هر نویسنده، متوجه انسان ها و یا سایر موجود می شود، می بایست به وضوح در مقاله ذکر شده باشد.

 

  • قدردانی و تشکر:

نویسندگان باید به مراکز یا افرادی که در شکل‌گیری پژوهش تأثیرگذار بوده‌اند اشاره و قدردانی کنند. همچنین در صورت نیاز حامی مالی پژوهش در این بخش ذکر شده و مورد قدردانی قرار گیرد.

​​​​​​​

  • اعلام وجود خطاهای اساسی در مقالات

 نویسنده در هر زمانی که متوجه هر گونه خطا و بی‌دقتی در مقاله خود شود نشریه را در جریان آن قرار داده، نسبت به اصلاح آن اقدام و یا مقاله را بازپس گیرد

 

برخی موارد کلی 

 1.‌ مقاله ارسال شده نباید پیش از این، در هیچ‌یک از نشریه‌های داخلی یا خارجی چاپ شده باشد یا همزمان به نشریه دیگری ارسال شود. در صورت پذیرش نهایی، مقاله نباید در جای دیگری چاپ شود.

 2.‌ مسئولیت حفظ حقوق دیگر مؤلفان، بر عهده نویسنده رابط است. نشریه با او تماس گرفته یا مکاتبه خواهد کرد.‌ نشریه، مسئولیتی در قبال دعاوی بین نویسندگان و نیز نویسندگان و سایر مراجع ندارد.‌

 3.‌ مسئولیت علمی مقاله بر عهده نویسنده یا نویسندگان آن است و دیدگاه‌های نویسندگان مقالات لزوماً دیدگاه نشریه نیست.‌

  1. تهیه مقاله باید عاری از هرگونه عمل غیر اخلاقی شامل جعل داده، تحریف واقعیت، سرقت علمی و ... باشد.
  2. مسئولیت پرداخت هزینه‌ها بر عهده نویسنده مسئول (نویسنده رابط) است و نشریه هیچ‌گونه دخالتی در امور مالی نخواهد داشت.