نویسندگان

• زهرا نیکوصفت
• علی قشقایی
• موسی جاودانی
• سحر مجیدی

چکیده

دانش مدیریت و کنترل درد در پرندگان، علمی نوپاست و انجام مطالعات در این زمینه بسیار ضروری به نظر می‌رسد. از سویی انتخاب نوع داروی ضد‌درد و دوزهای مناسب آن برای گونه‌های مختلف پرنده، بسیار متفاوت است. با توجه به مصرف بالای داروهای مخدر، به عنوان ضد‌دردهای قوی و از سوی دیگر نبود اطلاعات کافی در مورد اثرات آن‌ها در پرندگان، در این مطالعه اثرات هماتولوژی و بیوشیمیایی تزریق عضلانی سه داروی مخدر ترامادول، متادون و پتـیدین در کبوتر بررسی شد. مطالعه روی تعداد 64 قطعه کبوتر بالغ از هر دو جنس و در 4 گروه مساوی انجام شد. در گروه اول ترامادول (mg/kg 4)، در گروه دوم متادون ( mg/kg5)، در گروه سوم پتدین (mg/kg 2) و در گروه چهارم (گروه شاهد) سرم فیزیولوژی استریل به صورت عضلانی تزریق گردید. قبل از تزریق و متعاقب آن در زمان‌های 30، 60 و 180 دقیقه پس از تزریق، در هر گروه، از 4 قطعه کبوتر خون‌گیری به عمل آمد و هماتوکریت، تعداد تام گلبول‌های قرمز و سفید، مقدارهموگلوبین، پروتئین تام، آلبومین، گلوبولین، نسبت آلبومین به گلوبولین، نسبت هتروفیل به لنفوسیت (H/L)، میزان قند خون، کورتیزول و آنزیم آسپارتات آمینو‌ترانسفراز اندازه‌گیری و آنالیز آماری شد. در پایان با توجه به بررسی یافته‌های آزمایشگاهی، به نظر می‌رسد به دلیل کاهش شاخص‌های استرسی کورتیزول، گلبول‌های سفید و نسبت H/L در کبوتر اثرات ضد‌دردی و آرام‌بخشی داروی متادون نسبت به دو داروی دیگر بهتر بود و می‌توان متادون را به عنوان ضددردی مناسب و مؤثر در کبوتر و شاید در سایر پرندگان پیشنهاد کرد.

کلیدواژه‌ها

• کبوتر
• متادون
• پتیدین
• ارزیابی هماتوبیوشیمیایی
• ترامادول

عنوان مقاله [English]

Evaluation of hematobiochemical effects of intramuscular administration of tramadol, methadone and pethedine in pigeons

نویسندگان [English]

• Zahra Nikousefat
• Ali Ghashghaii
• Moosa Javdani
• Sahar Majidi

چکیده [English]

The knowledge of avian pain management is found as a new and restricted subject. Therefore, more studies are needed to be performed in this field. Regrding to variation of analgesics, selection of analgesics and their for different species of birds is an important challenge. According to the limited information about applications and effects of opioids in birds that have different hematologic profiles compared to mammals, and also because of enormous usage of these potent analgesics, this study was performed to evaluate and compare the hematological and biochemical effects of three common injected opioids tramadol, methadone and pethidine in pigeons. Sixty four adult pigeons of both sexes were randomly divided into 4 equal drug groups. Tramadol (4 mg/kg), methadone (5 mg/kg) and pethidine (20 mg/kg) were injected intramuscularly in groups 1, 2 and 3. Physiologic saline (0.5 ml) was intramuscularly injected to the pigeons in group 4 as the control group. Before drug administration and time of 30, 60 and 180 minutes after injection, blood samples have been taken from 4 pigeons in each group for measurement of some hematological parameters (RBC, WBC, PCV, HGB and H/L index) and serum biochemical values (TP, Alb, Glo, Glu, AST and Cortisol). Statistically evaluation of data showed suppression in stress indices as cotisole,leukocytes and H/L index which indicates profound sedative and analgesic effects of methadone compared to other opioids.

کلیدواژه‌ها [English]

• Pigeon-Tramadol-Pethidine-Hematobiochemical evaluation-Methadone-