نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محسن قانع
• عباس گنجی
• مهرداد پورجعفر

چکیده

برای بررسی رخداد مسمومیت مزمن با فلوئور در گوسفندان حومه کارخانه آلومینیوم اراک از 100 راس گوسفند زیر 2 سال و بالای 2 سال از فواصل 1 تا 10 کیلومتری کارخانه و 2 گروه کنترل در فواصل 30 و 300 کیلومتری کارخانه نمونه پلاسما در چهار فصل سال اخذ شد. از مواد غذایی شامل علوفه دستی و مرتعی دام‌ها و همچنین از منابع آب مصرفی آن‌ها نمونه‌گیری صورت گرفت. میزان فلوئور نمونه‌های پلاسما و جیره مصرفی با روش الکترود یون‌گزین و نمونه‌های آب با روش یون کروماتوگرافی اندازه‌گیری شدند. میزان فلوئور در پلاسمای گوسفندان مبتلا به ضایعات دندانی 98/1±15/3 ppm و به طور معنی‌داری بیشتر از هر دو گروه کنترل (ppm 13/0±39/0) بود (001/0P=). تفاوت معنی داری در میزان فلوئور پلاسما بین گروه نابالغ و بالغ مشاهده نشد (49/0P=). میزان فلوئور پلاسمای گوسفندان در شعاع کمتر از 10کیلومتر از کارخانه، نسبت به گروه‌های کنترل اختلاف معنی‌داری داشت (001/0P=). در مقایسه فصول، گوسفندان در پاییز (ppm 35/0±39/6) بیشترین میزان فلوئور را نسبت به فصول دیگر داشتند (001/0P=). در بررسی منابع مختلف آب مصرفی گوسفندان، نهرها (ppm 31/0±89/0) بیشترین میزان فلوئور و اختلاف معنی‌داری با سایر منابع آبی داشتند (001/0P=). در بررسی مواد غذایی مصرفی گوسفندان، علوفه مرتعی (ppm 38/50±16/79) نسبت به علوفه دستی (ppm 14/4±44/9)، میزان فلوئور بسیار بیشتری داشت (001/0P=). بر اساس نتایج این مطالعه، مسمومیت مزمن با فلوئورتا شعاع 10 کیلومتری کارخانه آلومینیوم اراک در گله‌های گوسفند مشاهده می شود و به نظر می‌رسد علوفه مرتعی آلوده در این منطقه مهم‌ترین نقش را در بروز مسمومیت در دام‌ها دارد.

کلیدواژه‌ها

• مسمومیت فلوئور
• گوسفند
• کارخانه آلومینیوم‌سازی
• اراک
• ایران

عنوان مقاله [English]

Study on clinical possible fluorosis in sheep population of Arak aluminum factory vicinity

نویسندگان [English]

• Ghane Mohsen
• Abbas Ganji
• Mehrdad Pourjafar

چکیده [English]

To determination chronic fluorosis in sheep, vicinity of Arak Aluminum factory, 100 sheep from two age group (under 2 years old and over 2 years old) from 0-10 kilometer from Arak aluminum industry (80 sheep) and 2 control group from 30 and 300 kilometers (20 Sheep) from Arak aluminum factory selected and plasma samples were collected. Plasma samples were gathered at four seasons and sheep feedstuffs (pasture and harvested forages) and water samples from different sources were analysis to measuring flour levels. Plasma and feedstuffs samples were analyzed for flour levels by ion selective electrode (ISE) and water samples were analyzed by ion chromatography (IC). Mean of plasma flour levels in sheep with dental lesions were 3.15±1.98 ppm and significantly higher than both control groups (0.39±0.13 ppm) (P=0.001). Two age groups were not shown remarkably difference in plasma flour levels (P=0.49). Various distances from factory had significant difference (P=0.001) in flour plasma levels and sheep within 0-10 km had higher plasma levels (3.15±1.98 ppm). In four seasons of year, sheep at fall (6.39±0.35 ppm) had higher flour levels than other season (P=0.001). In various water sources (Aqueduct, creek, fountain and pipe water) for sheep, creek (0.89± 0.31 ppm) had higher flour level than others (P=0.001). Feedstuffs analysis were shown pasture forages (79.15±50.38 ppm) had very higher flour levels than harvested forages (9.44±4.14 ppm) (P=0.001). Based on these study findings, chronic fluoride toxicity had occurred around (10 km) Arak aluminum industry in sheep herds and contaminated pasture had major role in occurrence of fluorosis in sheep. Further studies recommend to determining more risk factors of fluoride toxicity in this area.

کلیدواژه‌ها [English]

• Fluoride toxicity
• Sheep
• Aluminum factory
• Arak
• Iran