نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مهدی ابراهیمی ¹
• امیر کریمی ²
• ذبیح الله نعمتی ²
• محمدرضا شیخلو ²
• نامدار کامرانی ¹

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد، فیزیولوژی دام، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز، تبریز- ایران.

² گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز، تبریز- ایران.

چکیده

     هدف این آزمایش بررسی افزودن عصاره­های هیدروالکلی گیاهان رزماری و رازیانه در رقیق­کننده بر کیفیت اسپرم منجمد-یخ­گشایی شده خروس­های تحت تنش حاد اکسیداتیو بود. 24 قطعه خروس سویه راس 308 به طور تصادفی در دو دسته بدون تنش (کنترل) و تحت تأثیر تنش اکسیداتیو با تزریق دگزامتازون به صورت زیرجلدی در سه نوبت بصورت یک روز در میان و به مقدار 4 میلی­گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در یک هفته (دگزا) تقسیم شدند. منی گرفته شده پرندگان هر گروه مخلوط و برای اعمال برنامه انجمادی، به­ عنوان گروه­های آزمایشی به این ­شرح استفاده شد: 1) گروه کنترل (بدون استرس و مکمل­سازی رقیق­کننده با عصاره)، 2) گروه دریافت­کننده دگزامتازون (دگزا)، 3) گروه عصاره هیدروالکلی رزماری  به مقدار 10 میلی­گرم در دسی­لیتر رقیق­کننده گروه کنترل (کنترل+رزماری)، 4) گروه عصاره هیدروالکلی رزماری به مقدار 10 میلی­گرم در دسی­لیتر رقیق­کننده گروه دگزامتازون (دگزا+رزماری)، 5) گروه عصاره هیدروالکلی رازیانه به مقدار 6 میلی­گرم در دسی­لیتر رقیق­کننده گروه کنترل (کنترل+رازیانه) و 6) گروه عصاره هیدروالکلی رازیانه به مقدار 6 میلی­گرم در دسی­لیتر رقیق­کننده گروه دگزامتازون (دگزا+رازیانه). نتایج نشان داد تنش ایجادشده موجب کاهش فرآسنجه­های حرکتی و بیوشیمیایی اسپرم شد (05/0>P). زنده­مانی و یک­پارچگی غشای اسپرم در گروه­های کنترل+رزماری و کنترل+رازیانه نسبت به سایر گروه­­های آزمایشی بالاتر بود (05/0>P)، همچنین افزودن عصاره­های رزماری و رازیانه در گروه­های دریافت­کننده دگزا، موجب بهبود فرآسنجه­های مذکور و نیز تحرک کل و پیش­رونده در اسپرم پرندگان مذکور گردید (05/0>P). به طور کلی نتایج نشان داد مکمل­سازی رقیق­کننده اسپرم با عصاره­های رزماری و رازیانه می­تواند موجب بهبود کیفیت اسپرم منجمد-یخ­گشایی خروس­های پرورش یافته تحت تنش حاد گردد.

کلیدواژه‌ها

• خروس
• دگزامتازون
• عصاره رازیانه
• عصاره رزماری
• کیفیت اسپرم

عنوان مقاله [English]

Reducing the effects of acute stress on frozen-thawed rooster’s semen quality with supplementation of rosemary and fennel hydro-alcoholic extract in cryopreservation extender

نویسندگان [English]

• Mehdi Ebrahimi ¹
• Amir karimi ²
• Zabihollah Nemati ²
• Mohammad Reza Sheikhlou ²
• Namdar Kamrani ¹

¹ MSc student, Department of Animal Science, faculty of Ahar Agriculture & Natural Resources, University of Tabriz, Tabriz- Iran.

² Department of Animal Science, Faculty of Ahar Agriculture & Natural Resources, University of Tabriz, Tabriz- Iran.

چکیده [English]

The aim of this study was evaluation of cryo-viability of rooster semen supplemented with Rosemary and Fennel extracts in extender on quality of cryopreserved sperm under acute stress. A total of 24 roosters randomly divided into two groups: without stress (CON) or under oxidative stress, with administration of dexamethasone, 4 mg/Kg body weight, three times, every other day for 1 week, (DEX). Collected semen samples of birds were pooled in each groups and used in one of following treatments: 1) CON: with no extract supplementation or dexamethasone administration, 2) DEX: Dexamethasone group, 3) CON+Ros: semen of control group supplemented with 10 ml rosemary extract per deciliter of extender, 4) DEX+Ros; semen of DEX group supplemented with 10 ml rosemary extract per deciliter of extender, 5) CON+Fen: semen of control group supplemented with 6 ml fennel extract per deciliter of extender and 6) CON+Fen: semen of DEX group supplemented with 6 ml fennel extract per deciliter of extender. Results showed induced stress decreased sperm motility and biochemical parameters (P<0.05). Viability and membrane integrity of sperm were higher in CON+Ros and CON+Fen than other experimental groups (P<0.05). Similarly, supplementation of extender with rosemary and fennel extract in groups DEX+Fen and DEX+Ros improved mentioned parameters in rooster’s semen under physiologic stress. Totally, results showed supplementation of rosemary and fennel extract in cryopreservation extender can improve the quality of frozen-thawed semen in roosters reared under physiologic stress.

کلیدواژه‌ها [English]

• Broiler breeder rooster
• Dexamethasone
• Fennel extract
• Rosemary extract
• Sperm quality